Collectie

Onze collectie

De 17e eeuw van verschillende kanten belicht

Op dit moment wordt ons museum verbouwd en zijn wij gesloten. Onze collectie is ondergebracht bij een extern depot, dat voldoet aan strenge klimaat- en veiligheidseisen. De collectie is weer te bewonderen als het vernieuwde museum opengaat. De afdeling Collectie is tot eind 2023 niet in staat onderzoeksvragen, documentatievragen, taxaties, bruikleenaanvragen en aanvragen voor stageplaatsen in behandeling te nemen.

Onze huidige collectie telt zo’n 36.000 objecten, waaronder schilderijen, beelden, sieraden en gebruiksvoorwerpen. Samen vertellen zij het verhaal over de meest dynamische periode uit de geschiedenis van Hoorn én van Nederland: de Nieuwe Tijd. Een periode tussen 1500 en 1800, met daar tussenin het tijdperk dat wij tot voor kort de Gouden Eeuw noemden.

Als maatschappij beseffen wij steeds meer dat dit goud niet alleen een blinkende zijde had. Daarom willen wij in de nieuwe opzet van ons museum het verhaal over deze periode vanuit verschillende kanten belichten. Daarvoor zullen wij ook hedendaagse kunstenaars vragen om hun kijk op de 17e eeuw te verbeelden. Zo gaat een gesprek ontstaan tussen de objecten van toen en nu. Soms zal dat voelen als een warm bad, soms als schuurpapier.

Topstukken

Tijdelijk opgeslagen, straks weer te zien

Alle voorwerpen in ons vernieuwde museum vertellen straks hun eigen verhaal – of het nu een historisch werk is of iets dat nieuw is gemaakt. In onze schatkamer van 17e-eeuwse objecten hebben we een aantal topstukken die tijdens de verbouwing veilig zijn opgeslagen, maar je die na de heropening weer kunt bewonderen. Lees meer over de topstukken.

Beker van Bossu

Deze prachtig vergulde, zilveren beker behoorde toe aan de Graaf de Bossu. Als admiraal was hij bevelhebber over de Spaanse vloot die op 11 oktober 1573 in het Hoornse Hop de strijd aan ging met de watergeuzen en de Westfriezen. Deze zeeslag staat bekend als de Slag op de Zuiderzee. De Spanjaarden verloren en een dag later gaven zij zich over. Deze beker werd daarbij buitgemaakt als oorlogsbuit.

Dubbelportret van het echtpaar Sonck

Van deze twee schilderijen (olieverf op paneel) wordt aangenomen dat ze zijn gemaakt door portretschilder Jan Claesz uit Enkhuizen. Hij leefde van 1570 tot ongeveer 1618 en stond bekend om zijn vele familie- en kinderportretten. In grote lijnen hebben deze allemaal dezelfde opzet. Dit dubbelportret is geschilderd in 1602.

Rariteitenkabinet

Een rariteitenkabinet – ook wel kunstkabinet genoemd – was in de 17e eeuw erg populair bij koningen en rijke kooplieden, maar ook bij wetenschappers die de nieuwe wereld probeerden te begrijpen. In deze kast borgen zij exotische kunstschatten en bijzondere spullen in op die meekwamen uit reizen naar de Oost. Dan moet je denken aan schelpen, opgezette dieren, Romeinse munten, edelstenen en bijvoorbeeld een struisvogelei. Die werden in verschillende laatjes, achter verschillende deurtjes en soms ook in geheime vakjes gestopt.

Portret van twee schutters

Op dit portret zie je twee mannen bij een tafel, in deftige zwarte kleding. De een heeft een bijl in zijn hand, de ander een perkamenten omslag met papieren erin. Voor hem liggen spullen om mee te schrijven en hij leunt met zijn arm op een documentenkistje. Op het briefje dat uit een van de boeken steekt, staat dat de man 35 jaar is. Ook de leeftijd van de man met de bijl is bekend. Op het stuk papier links op de tafel staat: ‘In deser gestalt ben ik 44 jaren alt’. Op de muur tussen de twee mannen staat het getal 1589, dat is het jaar waarin het schilderij is gemaakt.

Portret van de bewindhebbers

De trotse mannen achter de tafel op het schilderij boven de schouw waren de bewindhebbers van de VOC-Kamer in Hoorn. Dat waren mannen met macht en dat wilden ze laten zien ook. De status druipt ervan af: dure kleding, pruiken, kaarten, navigatie-instrumenten en plattegronden van forten. Dat was hun manier om te laten zien dat ze de wereld aan hun voeten hadden. Midden op tafel ligt het belangrijkste van alles: het ‘Banckboek’ waarin de winsten werden opgetekend. Het portret is geschilderd door Johan de Baen in 1682.

Gerechtigheidspaneel

Dit drieluik komt uit het oude Hoornse stadhuis. Bij de sloop van dat gebouw en de verhuizing van het gemeentebestuur naar de Statenpoort aan de Nieuwstraat (1796) verhuisde het drieluik mee. Het schilderij hing altijd achter de rechter en hierop kon je de uitgangspunten van de rechtspraak zien. Toen in 1876 ons museum werd opgericht, kreeg het drieluik hier een plek.

Volgende Vorige

Aanwinsten

Onze meest recente aankopen

Met regelmaat zien wij kans om werken aan te kopen die worden aangeboden op internationale veilingen. Dit wordt onder andere mogelijk gemaakt door bijdragen van onder meer de Stichting Vrienden van het Westfries Museum, de Stichting Kerkmeijer De Regt en het Le Cocq D’Armandville Plancken Fonds. Bekijk hieronder onze meest recente aanwinst en lees er meer over.

Juni 2022: ‘Gezicht op Hoorn’ door Caspar van Wittel

Roofkunst

Het verhaal van de gestolen schilderijen

In 2005 is ons museum getroffen door een spraakmakende kunstdiefstal. Van de 24 gestolen meesterwerken zijn er in 2016 uiteindelijk vijf zwaar beschadigd teruggevonden in Oekraïne. Na een succesvolle crowdfunding campagne zijn ze prachtig gerestaureerd en schitterden zij in onze expositie ‘Roofkunst’. Het verhaal van de kunstroof kreeg diverse malen landelijke aandacht in de media.

Beeldbank

Vind je favoriete werk in onze collectie
Van een groot deel van onze collectie (meer dan 5000 objecten) hebben wij digitaal beeld in onze beeldbank. Zoek en bekijk je favoriete werk nog eens op je gemak.

Open de beeldbank

Afdeling Collectie

Ons museum wordt momenteel ingrijpend verbouwd. De afdeling Collectie is daardoor tot eind 2023 niet in staat onderzoeksvragen, documentatievragen, taxaties, bruikleenaanvragen en aanvragen voor stageplaatsen in behandeling te nemen. Wij bieden hier onze excuses aan en hopen op je begrip.

Hieronder vind je antwoord op de meest gestelde vragen.

Herwaardering en uithuizing van de collectie

Achter gesloten deuren werken we aan het herwaarderen en uithuizen van onze collectie. Zo’n 36.000 objecten worden onderzocht, ingepakt en verhuisd naar ons nieuwe collectiecentrum bij Imming Logistics Fine Art BV in Zwaag.

Sinds de oprichting van het museum, eind 19e eeuw, is er ontzettend veel verzameld. Zoveel dat alle zolders van het gebouw inmiddels tot de nok toe zijn gevuld. Afgelopen jaar – én de komende jaren – ligt de focus op het onderzoeken of de objecten die nu in de collectie zitten, daar daadwerkelijk horen. Het huidige team kiest daarom een scherpere lijn waar de collectie langs gewogen wordt. Lees hier meer over dit omvangrijke en zorgvuldige proces.

Video: Het hele museum moet leeg!

Achter gesloten deuren wordt hard gewerkt aan het herwaarderen en uithuizen van onze collectie door de afdeling Collectie – bestaande uit Alice van der Wiel, Henriëtte Tilgenkamp, Tara Boots en Josefin Tönjes. Dieuwertje Wijsmuller, projectleider Collectiewaardering en -uithuizing, geeft in deze video een inkijkje in het omvangrijke proces.

Bekijk de video