Sinds de oprichting van het museum, eind 19e eeuw, is er ontzettend veel verzameld. Zoveel dat alle zolders van het museumgebouw tot de nok toe waren gevuld. Vanwege de aankomende renovatie en verbouwing van het museum is de collectie, bestaande uit zo’n 36.000 objecten, begin 2023 verhuisd naar een nieuw depot bij Imming Logistics Fine Art B.V. Daar wordt de in 2022 opgestarte herwaardering van de collectie de komende jaren voortgezet. Hierbij worden de objecten één voor één onderzocht en aan het vernieuwde collectieprofiel getoetst.
Dat doen we vanwege de vernieuwing: straks heropent het Westfries Museum met een nieuw museaal concept. We blijven het verhaal vertellen van Hoorn en West-Friesland in de 17e eeuw, de meest dynamische periode in de geschiedenis van deze regio. Maar dat gaan we op een vernieuwende manier en vanuit nieuwe perspectieven belichten.
Groen = unieke objecten en typisch Westfries erfgoed
Het huidige team kiest daarom een scherpere lijn waar de collectie langs gewogen wordt. De focus ligt nu en straks op objecten uit de Nieuwe Tijd (1450-1800) of objecten die daar heel duidelijk naar teruggrijpen. Dit kan een verheerlijking zijn (zoals in de 19e eeuw gebeurde, toen de term Gouden Eeuw “uitgevonden” werd), maar juist ook een kritische beschouwing op wat er in die tijd gebeurd is.
Ook typisch Westfries erfgoed van buiten de Nieuwe Tijd, zal het museum behouden. Dit geldt bijvoorbeeld voor de vaandels van West-Friese verenigingen die in de 19e en 20e eeuw actief waren. Het zijn unieke, handgemaakte objecten, waarvan geen tweede exemplaar bestaat. Objecten die vallen onder de bovengenoemde criteria, krijgen een groene sticker: ze blijven in de collectie.
Rood = beter af bij andere musea
Maar er zijn ook stukken die hierbuiten vallen. Zoals 20e-eeuwse spellen, waar het museum veel van heeft; die zijn ergens anders beter af. De kans dat ze bij het Westfries Museum ooit van het depot in een tentoonstelling komen, is zeer klein. Daarom zoeken we voor dit soort objecten nieuwe eigenaren. Objecten waarvan we zeker weten dat ze ergens anders beter af zijn, krijgen een rood label.
Oranje = verder onderzoek waard
Om tot een goede weging te komen hebben we voldoende informatie nodig. Soms is dat simpelweg niet voor handen. We geven een object dan een oranje label. Na verder onderzoek geven we de oranje objecten vervolgens een definitieve kleur (groen of rood). Alle groene objecten worden dan uitgebreider beschreven, ze krijgen een goede foto en een mooie plek in het nieuwe depot of – na de verbouwing – in een vernieuwde presentatie in het verbouwde museum.
Zorgvuldig volgens de wet- en regelgeving
De rode objecten worden volgens de geldende wet- en regelgeving (de Erfgoedwet en de Leidraad Afstoting Museale Objecten – de LAMO) verwerkt. Het streven is zoveel mogelijk objecten bij andere musea onder te brengen. Zij kunnen hun interesse kenbaar maken via de Afstotingsdatabase.
Mocht er na acht weken geen publieke interesse getoond zijn, dan is het museum vrij om met de objecten te doen wat ze goed acht. Het Westfries Museum heeft nog niet besloten wat er gebeurt in dat geval, maar het zal met eenzelfde zorgvuldigheid gewogen en aangepakt worden.
Door dit zorgvuldige proces wordt de ‘ruis’ in de collectie verwijderd en verbetert de kwaliteit van de collectie, met als groter doel de West-Friese en historische identiteit van de collectie verder te versterken.
Video over de uithuizing en herwaardering van de collectie
Begin 2023 is de collectie, bestaande uit tienduizenden objecten, ingepakt en verhuisd naar ons nieuwe collectiecentrum bij Imming Logistics Fine Art BV in Zwaag. Daar zet de afdeling Collectie de in 2022 opgestarte herwaardering van de collectie voort. Dieuwertje Wijsmuller, projectleider collectiewaardering en uithuizing, geeft in deze video een inkijkje in het omvangrijke proces.
